Pałac w Wilanowie

    Do napisania o Wilanowie zbierałam się od kilku dni, czytałam różne przewodniki aby nie powielać informacji podawanych na wikipedi czy też innych stronach. Zapraszam do lektury:

    Pałac i ogród w Wilanowie, stanowiący przez blisko trzy stulecia znaną podwarszawską rezydencję królewsko-magnacką, stanowi dziś jeden z najcenniejszych zespołów zabytkowych w Polsce.

     Pałac w Wilanowie zawdzięcza swe powstanie Janowi III Sobieskiemu. W 1677r. król nabył dobra pod Warszawą zwane wówczas Millanowem. Nazwę miejscowości zmieniono na Villa Nova, a następnie spolszczono na Wilanów. Rezydencja nie od razu zyskała dzisiejszą monumentalną formę, przez całą ostatnią ćwierć XVII wieku trwał - trzy etapowy - proces jej rozwoju uwarunkowany ograniczonymi możliwościami królewskiej szkatuły.

Pałac od strony wjazdu - 1776 r.

      Po śmierci Jana III Sobieskiego w 1696 r. Wilanów stał się własnością dwóch najmłodszych synów: Aleksandra i Konstantego. Gromadzone przez niemal 30 lat cenne zbiory i dzieła sztuki w krótkim czasie uległy rozproszeniu. Część z nich wywiozła Maria Kazimiera opuszczając Polskę, wiele roztrwonili spadkobiercy. Zniszczony i ogołocony pałac w 1720 r. sprzedał Konstanty Sobieski jednej z najbogatszych kobiet ówczesnej Polski - Elżbiecie Sienawskiej, która zajęła się odbudową oraz dalszą rozbudową pałacu.

Pałac od strony ogrodu 1776 r.

 

    Kolejnymi właścicielami pałacu byli: Król August II, Czartoryscy, Lubomirscy, Potoccy. Przy ostatniej rodzinie na chwilkę się zatrzymamy.

     Objęcie 1799 roku Wilanowa przez Stanisława Kostkę Potockiego otworzyło nową kartę w jego dziejach. Zamiłowania nowego właściciela przyczyniły się do powiększenia artystycznych i naukowych zbiorów pałacowych, przekomponowania i powiększenia ogrodu wilanowskiego. W 1805 r. otworzył Potocki w pałacu wilanowskim jedno z pierwszych w Polsce muzeów publicznych. Pałac przez blisko 90 lat pozostawał w rękach rodziny Potockich. W 1892 r. na mocy testamentu Aleksandry Augustowej Potockiej przeszedł w ręce rodziny Branickich.

   W 1945 r Wilanów przejęło Muzeum Narodowe, jako jeden ze swych oddziałów.

A teraz zapraszam na krótką wycieczkę po Wilanowie:

        

      Na dziedziniec pałacowy prowadzi barokowa brama kamienna z czasów Jana III Sobieskiego, rozbudowana w 1742 r. i 1763 r. Filary bramy zdobią postacie symbolizujące: lewa - wojnę ,prawa - pokój.

     Wnętrza pałacowe z oryginalnym wystrojem plastycznym i bogatym wyposażeniem reprezentują trzy epoki stylowe. Najstarsze, barokowe apartamenty królewskie mieszczą się w korpusie głównym. Styl wieku XVIII prezentują wnętrza w skrzydle południowym. Pomieszczenia urządzone przez Potockich w XIX wieku zajmują skrzydło północne. Sala Karmazynowa, Gabinet Etrusków, Lapidarium i Gabinet przed Galerią są częścią historycznego muzeum powstałego w 1805 roku.

Pokój średni - typowe staropolskie wnętrze dworu szlacheckiego z XVII w - znajduje się w centralnej części pałacu

Wielka Sala Karmazynowa - największe wnętrze pałacowe w skrzydle północnym

Pokój kąpielowy marszałkowej Lubomirskiej - zbudowany pod koniec XVIII w.

   Wilanowski park stanowi integralną część pałacu - bez niego Wilanów nie byłby tak urokliwym miejscem.  Dwupoziomowy ogród, łączy w harmonijną całość zróżnicowane stylowo części (ogród barokowy, romantyczny park angielsko-chiński, krajobrazowy park angielski, ogród neorenesansowy). Od wschodu ogrodu znajduje się jezioro, od południa potok z kaskadą. Park zdobią także liczne rzeźby, fontanny i mała architektura parkowa.

  

   Opuszczając zespół pałacowo - ogrodowy na chwilę zatrzymamy się przy zabytkowym budynku poczty przy ulicy S. Potockiego (zdjęcie na górze pocztówki). Budynek ten był przez kilkadziesiąt lat stacją kolejki wąskotorowej, która miała swoja stację początkową na placu Unii Lubelskiej, a prowadziła do Piaseczna przez Konstancin.

Budynek poczty, muzeum plakatu.

Źródła: "Warszawa Trakt Królewski", Jerzy Lileyko, Warszawa 1979 r,
           "Wilanów", Wojciech Fijałkowski, Arkady, Warszawa 1983r,
            "Wilanów", Wojciech Fijałkowski, KAW,  Warszawa 1988r,
            "Wilanów królewska rezydencja", T. Pocheć - Perkowska, M Wideryński, Warszawa 2001 r.
            "Szlakiem Jana II Sobieskiego" W. Fijałkowski, Warszawa 1989r.
          "Szlakiem warszawskich rezydencji i siedzib królewskich", W Fijałkowski, Warszawa 1990,